نظریه انقطاع عذاب در آخر تشناسی عرفانی ابن عربی

Authors

هاتف سیاه کوهیان

abstract

جاودانگی عذاب اخروی به عنوان یکی از مباحث اصلی آخر ت شناسی اسلامی به دلیل ارتباط با بحثجایگاه مهمی در اغلب مکاتب کلامی با رویکردها و تفاسیر مختلف داشته است . ظاهر اً « مرتکب کبیره »محی الدین بن عربی در عالم اسلام نخستین کسی است که بر خلاف مشهور، اعتقادی به سرمدیت عذابنداشته، جهنم را پدیده ای دگرگون شونده و امری نسبی م ی داند. بنابر تلقی وی، عذاب - از ریشه عذب -نسبت به گروه های مختلف از دوزخیان، متناسب با استعدادها و قابلیت های متفا وت آنها و در اشکال وعذاب دوزخیان را به « تمثیل رویا » کیفیات متنوع تبدیل به امری گوارا و عذب می گردد. ابن عربی با بیانخواب شیرینی تشبیه می کند که ماهیت حقیقی آن چیزی جز گرفتاری در غفلت از واقعیت تاریک و رنج آورخود آنها نیست . از جمله دلایل اب ن عربی برای توجیه نظریه خود جواز خلف وعید از سوی خدا، رحمتبیکران الهی، تناسب کیفر با عمل و عرضیت اعمال در برابر جوهریت فطرت است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نقد و بررسی دلایل انقطاع عذاب جهنّم از نظر ابن عربی و ملاصدرا

تقریباً همه‌ی دانشمندان مسلمان، اعم از فیلسوف، متکلّم، عارف و مفسّر، در اصلِ جاودانگی و خلود در دوزخ اتّفاق­نظر دارند، امّا این‌که خلود در دوزخ مستلزم عذاب دائم و ابدی است یا با انقطاع عذاب نیز می‌تواند همراه باشد مسأله‌ای است که محلّ تشتّت آرا و انظار واقع شده است. ابن­عربی و، به تبع او، ملاصدرا معتقدند هیچ ملازمه­ای بین خلود در دوزخ و عذاب دائم وجود ندارد، بلکه با توجّه به مقتضای قاعده‌ی امتناع قسر دا...

full text

ارزیابی نظریه انقطاع عذاب جهنم در اندیشه دکتر صادقی تهرانی

مشهور اندیشه­‌وران مسلمان، جاودانگی عذاب جهنم را پذیرفته و برخی آن­ را اجماعی دانسته‌­اند. اما در این میان، برخی اندیشه‌­وران نظیر ابن­‌عربی، ابن‌­تیمیه، ابن‌­قیم جوزیه، رشیدرضا و دکتر صادقی تهرانی، نظریه انقطاع عذاب جهنم را برگزیده­‌اند که در این میان، دکتر صادقی تهرانی، اهتمام ویژه‌ای به بررسی این نظریه داشته، ضمن نقد نظریه جاودانگی عذاب جهنم، زوایای مختلف نظریه انقطاع عذاب را به‌­طور گسترده ...

full text

عذاب دائم از دیدگاه ابن عربی

کیفر پاره ای از گناهان در اسلام ، خلود و جاودانگی در دوزخ است؛ اما ایم که خلود در دوزخ مستلزم عذاب دائم است و یا این که خلود با انقطاع عذاب نیز میتواند همراه باشد، مساله ای است که آراء مختلفی درباره آن اظهار شده است. عده ای از صوفیه که در رأس آنها عارف نامدار محیی الدین بن عربی قرار دارد، بر آنند که هیچ ملازمه ای بین خلود در دوزخ و عذاب دائم وجود ندارد، بلکه بنابر دلایلی عذاب اصحاب آتش و کسانی ...

full text

خلود در عذاب از دیدگاه ملاصدرا و ابن عربی

مسئلة جاودانگی نفس در جهنم و بقا در عذاب الهی ازجمله مسائل مهم کلامی و اعتقادی است که از همان آغاز، توجه بسیاری از متفکرین مسلمان را به خود جلب کرده است. در این میان ملاصدرا به اشکالاتی که در باب خلود در عذاب وجود دارد اشاره می‌کند و سعی کرده است با پاسخ‌دادن به آن‌ها و اثبات خلود برخی از کفار در جهنم، هرگونه اندیشة مبنی بر عدم خلود را رد کند. اما به نظر نگارنده پاسخ وی ناکافی بوده و نمی‌تواند ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
جستارهای فلسفی

ISSN 2008-0433

volume 3

issue شماره2(پیاپی8) 2006

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023